Alkmaarse appartementen van F naar A++

Van het gas af

De twee flats met sociale huurappartementen staan langs de Koelmalaan. Ze zijn in de jaren zestig gebouwd en waren na ruim 50 jaar wel toe aan een opknapbeurt. En vooral ook een verduurzaming want in vrijwel elk appartement hadden de bewoners te maken met tocht- en vochtproblemen en hoge stookkosten. Woningcorporatie Woonwaard schreef er een tender voor uit. De opdracht was onder meer de netto warmtevraag per m² zo laag mogelijk te krijgen en het onderhoud aan de gevel zo uit te voeren dat de gebouwen weer even vooruit kunnen. En dan niet vijf jaar maar eerder een jaar of dertig. Belangrijk aspect was ook dat de bewoners, die er tijdens de renovatie bleven wonen, zo min mogelijk last van de ingreep moesten hebben. BAM Wonen won de tender met een integraal plan dat de woningen zowel technisch als esthetisch enorm heeft opgeknapt en ze een heel eind richting nul op de meter heeft gebracht. Zo zijn ze van het gas af gehaald en op individuele stadsverwarming overgegaan en leveren zonnepanelen op het dak elk appartement aanvullend duurzame energie.

De enige optie
Zo’n verduurzamingsingreep kan uiteraard niet zonder goede isolatie. Zowel het dak, de plafonds van de bergingen en alle gevels werden geïsoleerd. Vanwege de smalle spouwen zou spouwisolatie nooit voldoende rendement opleveren. Binnenisolatie was ook geen optie, daar zijn de appartementen met zo’n 55 m² woonoppervlak te klein voor. Daarnaast zou dan elke woning leeg moeten en dat brengt erg veel overlast voor de bewoners met zich mee. Dan kun je de isolatie dus veel beter aan de buitenkant doen. Vaak gebeurt dat met prefab gevelelementen die voor de bestaande gevel worden geplaatst en in de vloeren van het gebouw worden verankerd. Dat kon hier niet want de vloeren zijn van holle baksteen en zijn dus niet draagkrachtig genoeg om die elementen aan te kunnen verankeren. Daarom is hier voor buitengevelisolatie gekozen. Groot voordeel van die keuze was ook dat meteen alle koudebruggen goed konden worden aangepakt, zoals bijvoorbeeld de aansluitingen met het geïsoleerde dak. Met spouw- of binnenisolatie zou die aansluiting nog apart moeten worden aangepakt en dat is vaak minder effectief.

Overlast beperkt

Voor de vijf woonlagen tellende gebouwen in Alkmaar is het Alsecco Basic systeem gebruikt met 14 cm dikke EPS 034 platen van 100 x 50 cm. Op de isolatieplaten is een cementgebonden mortel Armatop MP aangebracht waarin een wapeningsweefsel is ingebed. Op de onderste twee meter van kopgevels, die direct aan de straat grenzen, is veel stootvastere Carbon toegepast. Door applicatie van de isolatieplaten hadden de bewoners veel minder overlast. Bij renovaties worden de platen doorgaans vastgezet met lijm en schotelpluggen. Voor het pluggen moet je per vierkante meter vijf gaten boren en de schotelpluggen in de gevel slaan. Doordat de gevels eerst goed zijn gereinigd en waar nodig verstevigd met spouwankers, was lijmen genoeg en werd een boel herrie voorkomen.